Cleverbot – w drodze od aplikacji do tożsamości

Zdać by się mogło, że wszystko jest jasne: sprawczy podmiot dowolnie używa przedmiotu. Interesująca nas relacja zawiązana między artystką a botem wydaje się jednak znacznie bardziej wieloznaczna, a przy tym odzwierciedla nas samych – ludzkie przyzwyczajenia, oczekiwania, pragnienia, wyznawane wartości, ale także wady, zahamowania i stereotypowe myślenie. W rozmowach Violki Kuś (Live) z CleverBotem (Clev) możemy zobaczyć coś w rodzaju papierka lakmusowego przykładanego do otaczającej nas rzeczywistości. Wątki kluczowe dla artystycznego eksperymentu wyznacza mechanika interfejsu wespół z algorytmem bota, ich dopełnienie stanowią ujawnione, ale i ukryte intencje artystki.

Abstract

Cleverbot – from the application to subversive identity

The article presents an art project involving discussions with the chatbot, which are described from two complementary perspectives. The first approach serves to define the nature and function of the interface as well as cultural conventions which determine the users’ practices on the Web. Such a perspective allows for a deconstruction of the unconscious instrumentalism and anthropocentrism of the user’s/artist’s motivation that was initially the basis of the project. The other perspective enables the appreciation of the programme by articulating its potential inherent subjectivity. The author criticises the obsession of self-identity based on the binary opposition “human (live man) vs. inhuman (bot)” implanted into the bot. The analysis of selected utterances reveals the bot’s strength and agency, which are the result of playing with its identity and human expectations towards it. It also reveals the bot’s ways of establishing its own identity by defining it in terms of senses, such as touch.