Artykuły

Tu znajdują się pełne teksty lub ich fragmenty zamieszczane w piśmie. Wszystkie publikowane w drukowanym „Barbarzyńcy” artykuły naukowe otrzymały recenzję naukową. Teksty publikowane tylko na stronie internetowej nie były recenzowane, ale są równie godne polecenia!

1 (18) 2012

Numer 18 to pierwszy „Barbarzyńca” w formacie PDF, dostępny za darmo na naszej stronie. Wzbogacony fotografiami Przemysława Szuby może teraz zaprezentować pełną paletę barw.

  • Wspomnienie o Profesorze
    Pełny tekst
    Łukasz Sochacki

    Między zajęciami (prowadził je zazwyczaj w czwartkowe wieczory) wszyscy palacze wychodzili za Nim na papierosa, a ci, którzy nie palili, w czwartek wieczorem udawali, że palą. Wokół Profesora zbierał się wianuszek studentów i rozpoczynała się dyskusja.

  • Na progu świętości: trickster i kapłan
    Fragment
    Ewa Zielińska

    Narzucająca się zbieżność obu postaci może być myląca i wieść do bezkrytycznego szukania analogii. Niech podstawą podobieństw będzie więc tylko fakt przebywania na granicy sacrum i profanum.

  • Podróż w stronę tożsamości
    Fragment
    Paulina Śmigiel

    Spotkanie z innością, objawiającą się w wielokulturowości, to najważniejsze doświadczenie podróży „Che” Guevary i jego przyjaciela. To właśnie obcy zadają mu najistotniejsze pytania, które uświadamiają mu najważniejsze odkrycia podróży

  • Kolekcjonerzy wspomnień w cyfrowym archiwum
    Fragment
    Agata Zysiak

    Raz złożona relacja trafia do bazy, magazynu czy archiwum. Zostaje skatalogowana, uporządkowana i udostępniona szerszej publiczności. Współtworzy archiwum – czym innym są internetowe projekty gromadzące tak liczne dane?

  • Na marginesie „Murzynowa” Jacka Olędzkiego
    Fragment
    Kamil Pietrowiak

    Idąc za wskazówkami Douglas, można zaryzykować przypuszczenie, że pomieszanie i dezorientacja mieszkańców Murzynowa, spowodowane niespodziewaną wszechobecnością gówna w ich wsi, wynikło z naruszenia praktykowanego dotychczas porządku dnia codziennego, a także z zagrożenia wewnętrznej organizacji i integracji poszczególnych osób, które zostały z gównem skonfrontowane.

  • Świat zamknięty w obrazie
    Fragment
    Marta Piechocka

    World Press Photo w procesie oceniania selekcjonuje konkretne typy zdjęć. Wyodrębnienie czterech kategorii pozwoli pokazać charakterystyczny, wizualny styl nagrodzonych prac. Będą to: dramatyzm, dokumentalny realizm, narracyjność oraz artystyczna ekspresja.

  • Między oralnością a cyrograficznością
    Fragment
    Adam Głowacki

    Umiejętność względnie wiernego przekazywania faktów była sprawnością wysoko cenioną i gwarantującą prestiż społeczny w kulturach typu oralnego, a taką bez wątpienia była XIX-wieczna kultura chłopska sportretowana w omawianej przez nas lekturze.

  • O przestrzeni i porządku pisma
    Fragment
    Agnieszka Jakubowska

    Jednolitość, uniformizacja, ciągłość – podstawowe właściwości alfabetu – odpowiadają cechom zachodniej umysłowości, stały się punktem wyjścia organizacji życia społeczno-psychicznego oraz m.in. źródłem władzy Zachodu nad człowiekiem i przyrodą

3-4 (16-17) 2009

Oto wielki i tłusty numer podwójny liczący aż 152 strony.

  • Włóczęgostwo jako specyficzna kondycja człowieka
    Fragment
    Agata Hajda

    Podstawą utrzymania luźnych była często zmienna praca najemna lub wyrobek. W czasie zmiany pracy następowały nierzadko dłuższe lub krótsze okresy, w trakcie których osobnik szukał wsparcia lub żył z oszczędności.

  • Tom & Gerry, ale bez Toma
    Fragment
    Filip Wróblewski

    Poszczególne elementy fabuły wymagają o wiele wnikliwszej analizy, która ujawni rozmytą i zakamuflowaną, ale jednak możliwą inkarnację mitu. Mitu – należy dodać – ewangelicznego, transformującego epizod z życia Jezusa, którym było kuszenie na pustyni, w serię luźno powiązanych i na pierwszy rzut oka niemających z sobą związku scen.

  • Swaggie on the road
    Fragment
    Joanna Rzońca

    Przeciętny Australijczyk pielęgnuje w sobie sprzeczność: wiedzie wygodne życie mieszczucha, który na oczy nie widział odludzi wewnątrz kraju oraz niewiele wie o jego bogatej przyrodzie, a jednocześnie czuje się potomkiem postaci z XIX-wiecznych ballad.

  • W czterech ścianach
    Fragment
    Anna Chruścińska

    W swoich studiach na temat etnologii Kabylów Pierre Bourdieu określił tradycyjny dom kabylski mianem „świata odwróconego”. Na początku zaproponował taki podział przestrzeni domowej, który umożliwia wypracowanie systemu fundamentalnych opozycji.

  • Miasto dobrego losu. Ideowe korzenie koncepcji Nowej Huty
    Fragment
    Michał Nałęcz-Nieniewski

    Wbrew różnym wizjonerom łączącym przyszłe społeczeństwa nowoczesne z futurystyczną aglomeracją, konstruowane od podstaw miasta socjalistyczne nie odznaczają się nowatorską architekturą. Podobnie jak w innych dziedzinach życia, starano się ograniczyć indywidualną inwencję do minimum, wprowadzając jeden obowiązujący styl, którym stał się w końcu socrealizm.

  • Neozakorzenianie. Buto jako ponowoczesna strategia
    Fragment
    Magdalena Zamorska

    Niemożność zdefiniowania własnej tożsamości, a nawet rozpoznanie jej zbędności, może lec u podłoża świadomie stosowanej strategii, która pozwoli człowiekowi uporać się (choć być może pozornie) z typowym dla epoki ponowoczesnej wewnętrznym poczuciem braku „głównego ogniwa”, „głębinowej struktury” czy „wzoru dominującego”, spajającego różne aspekty rzeczywistości. Taką strategię chciałabym nazwać neozakorzenianiem (piszę bez myślnika, zaznaczając w ten sposób powinowactwo z Baumanowskim terminem neonomadyzm).

  • Egzystencja nieautentyczna
    Fragment
    Adam Danel

    Właśnie wtedy – gdy subiektywne odbicie rzeczywistości w strumieniu świadomości przybiera zreifikowaną postać – rodzi się nieautentyczny sposób bycia. Jest to warunek konieczny nieautentyczności, który w pewien sposób wiąże się z jej istotą, ale jej jeszcze nie stanowi.

  • Choroba – próba definicji
    Fragment
    Adam Głowacki

    Antropologia medyczna, będąca subdyscypliną antropologii kulturowej, zrodziła się na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w Stanach Zjednoczonych jako odpowiedź na pojawiające się – nie tylko w etnologii ludów pozaeuropejskich, ale także zachodniego kręgu kulturowego – problemy z naukowym zaklasyfikowaniem i opisaniem chorób oraz praktyk leczniczych, które wykraczały poza obowiązujący paradygmat medyczny. Okazało się bowiem, że pojęcia zdrowia, normy, choroby nie są treściami uniwersalnymi, ale są zrelatywizowane kulturowo

  • Kuchenne fascynacje fantastyki grozy
    Fragment
    Rafał Nawrocki

    Wspomniano tu o tabuizacji mięsnych potraw i postach. Warto zauważyć, że dotyczą zazwyczaj ciał ciepłokrwistych, wyższych kręgowców. Pozwala to podążać nowym tropem, który przez utożsamienie mięsa ludzkiego i zwierzęcego prowadzi do koszmaru zamazania podstawowych granic, gdy kulinarne zabiegi stają się środkami do wywrócenia i zanegowania porządku kultury.

2 (15) 2009

Uwaga, z tym numerem darmowe wejście na wystawę w Muzeum Etnograficznym!

  • Proza Andrzeja Stasiuka jako „podręcznik męskości”
    Fragment
    Kamila Solon

    Niewątpliwie takie książki jak Mury Hebronu, Biały kruk, Dziewięć czy Przez rzekę mogą wręcz uchodzić za podręcznikowe przykłady konstruowania męskiej tożsamości i męskiego obrazu świata. Budowanie przez Stasiuka świata fikcji poprzez pryzmat spojrzenia mężczyzny jest swoistym dopełnieniem oraz domknięciem jego prozy.

  • Ciało w kulturze masowej na przykładzie przedstawień kobiecego ciała w reklamach
    Fragment
    Katarzyna Wójcikowska

    Rozprzestrzenienie  się  kultury  masowej zmieniło społeczne postrzeganie kobiet. Można tu mówić o dwóch zjawiskach – demokratyzacji piękna oraz zwiększeniu świadomości wyglądu. Emancypacja kobiet i ich wkroczenie w sferę publiczną sprawiły, że przestały być one społeczne postrzeganie  jedynie przez pryzmat zadbanego gospodarstwa domowego.

  • Inny w hiszpańskim teatrze Złotego Wieku
    Fragment
    Aleksandra Lasota

    Spotkanie z nagłą, rzucającą się w oczy „innością” zaważyło na wzmocnieniu iberyjskiego nacjonalizmu, dla  którego  „czystość  krwi”  i wierność Świętej Matce Kościołowi Katolickiemu stanowiły swoiste wyznaczniki hiszpańskiej dumy narodowej rekompensującej odczuwaną od drugiej połowy XVII pogłębiającą się dekadencję.

  • Fotografia – dziecko i kronikarz nowoczesności
    Fragment
    Wiktor Marzec

    Zwrócenie uwagi na zupełnie nową jakość środowiska życia mieszkańca metropolii, odnotowanie nieciągłości  doświadczenia  i  natłoku wrażeń,  jakiemu  był  poddany,  dokonało  się dosyć wcześnie;  intuicje na ten temat pojawiły  się  np.  u Baudelaire’a  (mistrzowsko  tropił je Walter  Benjamin),  w  podobnym  duchu pisali  cytowany wyżej  Simmel i  całe  rzesze społecznych  krytyków  przełomu  XIX  i  XX wieku.

  • Artysta, pstrykacz, spacerowicz...
    Pełny tekst
    Weronika Chodacz

  • Monotonia różnorodności, czyli świat według Jeana Baudrillarda
    Fragment
    Jakub Steblik

    Kategoria  „hiperrzeczywistości” to mówienie o świecie oparte na  zasadzie  symulacji.  Z  kolei  rzeczywistość to  doświadczenie  naturalności  zakorzenienia w  świecie. Hiperrzeczywistość  jest nowym doświadczeniem  rzeczywistości  opartym  właśnie na zasadzie symulacji.

1 (14) 2009

Po serii białych okładek ten jest pierwszym z serii numerów, które zdominuje czerń. Ogólnym motywem przewodnim są ciało i dusza oraz napięcie między nimi.

  • Szminka i krew
    Fragment
    Xawery Stańczyk

    Równe z  pozoru  prawa  (dziewczyna może  pogować, może też – wręcz powinna – nosić skórę, glany i  irokeza) zderzone z praktyką (w pogo  tańczą w  znakomitej  większości mężczyźni,  to  oni są  nieformalnymi  przywódcami  załóg,  to  oni uczestniczą w zadymach  i pijatykach) okazują się znacznie bardziej perfidne wobec kobiet niż porządek, przeciwko któremu zostały utworzone pod hasłami nieskrępowanej ekspresji i swobody obyczajowej.

  • Głodomór w krainie pieczonych gołąbków
    Fragment
    Katarzyna Kubat

    Słowem kluczowym dla analizy sensów zogniskowanych wokół jedzenia jest pojęcie „diety”. W dawnych czasach rezygnacja z doznań zmysłowych miała zabarwienie religijne i związana była z ascezą, spożycie niektórych pokarmów prowadziło z kolei do zażyłości z bogami.

  • Ludzie progowi
    Fragment
    Anita Kramarczyk

    Teoria queer nie definiuje, ukazuje  jedynie płynność  i wieloznaczność  takich pojęć,  jak  seksualność  i  tożsamość. Henrietta Moore  twierdzi,  że  jeśli  kategorie  te  stają  się nieokreślone  i niejednoznaczne, wtedy miejsce uprzywilejowane zajmuje ciało.

  • Pojęcie refleksyjności we współczesnej teorii antropologicznej
    Fragment
    Wojciech Kruszelnicki

    Czego dokładnie refleksyjność w obszarze antropologii dotyczy, co czyni swym przedmiotem, co ma sobą obejmować? Według Charlotte Aull Davies, refleksyjność to „spoglądanie na samego siebie, to proces, w którym badacz odnosi się do siebie samego”.

  • „Arabska” polityka zagraniczna i arabskie techniki mediacyjne
    Fragment
    Filip Cyganik

    W każdym systemie władzy, czy to demokratycznym, autorytarnym czy totalitarnym, ogromną rolę w kształtowaniu się polityki zagranicznej odgrywają silne jednostki. Na Bliskim Wschodzie widać to szczególnie wyraźnie. Nie chodzi tu tylko o osoby dzierżące władzę państwową, ale także o liderów grup religijnych, organizacji zbrojnych lub, co jest specyficzną cechą regionu, przywódców plemiennych.

3 (13) 2008

W 13. numerze widać tropy teatralne, przewija się też motyw apokalipsy. Mamy aż 6 kolorowych stron ze zdjęciami.