Spór o oscypka – tradycja jako praktykowanie lokalności

Na przykładzie pasterstwa podhalańskiego autorka artykułu przedstawia, jak definiowanie tradycji przez instytucje tworzące regulacje dotyczące tradycyjności wpływa na życie ludzi, których one dotyczą, a którzy konceptualizują ją w odmienny sposób. Omawiając przykłady wypasu kulturowego w Tatrzańskim Parku Narodowym i wniosku o rejestrację oscypka jako Chronionej Nazwy Pochodzenia, pokazuje, dlaczego przepisy, opierające się na koncepcji tradycji jako niezmiennego, przekazywanego dziedzictwa nie przystają do rzeczywistości społecznej. Definiuje ją za Timem Ingoldem i Terhi Kurttilą jako praktyki lokalności związane z pewnym środowiskiem działania oraz zastanawia się nad jego zależnością od geograficznie określonego miejsca. Rozważania o tradycji jako umiejętności prowadzą do refleksji nad tym, kto powinien mieć władzę jej definiowania.

Abstract

The quarrel over the oscypek cheese: tradition as practices of locality

Using the example of shepherding in Podhale region, the author presents the different approaches to tradition, trying to explain why some of the legal regulations are rejected by people they are addressed to. Two anthropological theories of tradition are presented and compared. According to the first one the tradition is passed down from generation to generation, whereas in the second theory it is generated in the practices of locality. The application of these theories to the analysis of so called ‘cultural pasturing’ in Tatra National Park and the consequences of registering of oscypek as protected designation of origin show different conceptualizations of tradition among the shepherds and the institutions. Theorising tradition as practices of locality poses a question of what is local environment and submits to discussion the problem who should have right to define local tradition.