Retoryka kolonializmu w „Kolędzie moskiewskiej” Pawła Palczowskiego

Artykuł stanowi próbę nowego odczytania traktatu politycznego Kolęda moskiewska napisanego przez Pawła Palczowskiego w XVII wieku. Autor stara się zaprezentować ówczesne relacje polsko-rosyjskie, wykorzystując narzędzia i koncepcje teoretyczne wypracowane na gruncie marksizmu oraz teorii poskolonialnej. Zdaniem autora dyskurs polityczny I Rzeczypospolitej miał się opierać na symbolicznym kompleksie niższości wobec zachodnich sąsiadów, co motywowało ekspansję na Wschód. Motywowano ją misją cywilizacyjną skierowaną wobec stereotypowo wyobrażonych Innych, a także sankcjami religijnymi czy potrzebą poszukiwania przestrzeni zasobnych gospodarczo.

Abstract

The rhetoric of colonialism in Paweł Palczowski’s Kolęda moskiewska

The aim of the article is a new interpretation of 17th century political tract Kolęda moskiewska (Moscow carol) by Paweł Palczowski. The author of article tries to present historic relations between Poland and Russia using the theoretical concepts of Marxism and Postcolonial theory. According to author the political discourse of the 1st Polish Republic was based on a symbolic inferiority complex to western neighbors, which caused the expansion toward east. The expansion was motivated by the need of civilizing mission for the (stereotypically imagined) Others, as well as by religious sanctions and the search for economically prosperous areas.