Nowy epos?

Główne cele artykułu to po pierwsze rekonstrukcja świata przedstawionego przez Quentina Tarantino w filmie Django (2012) oraz po drugie interpretacja wizji reżysera w odniesieniu do kontekstu. Analiza oparta na metodach semiologii i hermeneutyki pozwala interpretować utwór nie tylko jako sprzeciw wobec ładu społecznego, który obowiązywał na południu Stanów Zjednoczonych przed wojną secesyjną, ale też jako krytykę kultury europejskiej, zwłaszcza romantyzmu i modernizmu. Amerykańskie niewolnictwo jest bowiem przedstawiane w sposób, który, zgodnie z rozpoznaniami Marimby Ani, wskazuje na podobieństwo tego zjawiska do Holokaustu.
Dalsze rozważania, czynione w oparciu o kognitywistyczną teorię narracji, odnoszą się do emancypacji głównego bohatera. Refleksja nad historią kina prowadzi do stwierdzenia, że Django jest prawdopodobnie pierwszym westernem adresowanym do szerokiej publiczności, w którym afroamerykański protagonista samodzielnie dokonuje zemsty na osobach odpowiedzialnych za cierpienia niewolników. Sposób przedstawiania głównego bohatera i inne cechy filmu wskazują, że ten utwór może być pod pewnymi warunkami traktowany jako rodzaj eposu, nowa opowieść założycielska, alternatywna dla Narodzin narodu (1915). Co więcej, prasowe recenzje Django wskazują na występującą u odbiorców o korzeniach europejskich skłonność do przyjęcia perspektywy Innego oraz sympatię wobec Django, który zadaje cierpienie i śmierć Angloamerykanom. Niezależnie od postmodernistycznej konwencji dzieła Tarantino, takie reakcje unaoczniają, jak poważny może się okazać wpływ tego filmu na społeczeństwo.

Abstract

A new epic? Criticism of European culture and the process of hero’s emancipation in Quentin Tarantino’s Django

The main aims of this article are, firstly, reconstruction of the world presented by Quentin Tarantino in Django Unchained (2012) and, secondly, interpretation of the director’s vision, in relation to its context. The analysis, based on the methods of semiology and hermeneutics, allows to interpret the film not only as a protest against the social order, which was in force in the antebellum South, but also as a critique of European culture, especially Romanticism and Modernism. American slavery is presented in a way that suggests, in accordance with Marimba Ani’s observations, similarity to the Holocaust.
Further considerations, made on the basis of cognitive theory of narrative, refer to the emancipation of the main character. Reflection on the history of cinema leads to the conclusion that Django is probably the first mainstream western with an Afro-American protagonist who independently takes revenge on those responsible for slaves’ suffering. Depiction of the main character and other traits of the film suggest that Tarantino’s work may be understood as an epic. It means the movie can be seen as an attempt to establish a new founding story, which is an alternative to The Birth of the Nation (1915). What is more, the journal reviews of Django indicate that recipients of European descent tend to adopt the perspective of the Other, as they sympathize with Django who inflicts suffering and death to Anglo-Saxon-Americans. Heedless of the postmodern convention of Tarantino’s work, such reactions demonstrate how serious can be social impact of the film.